Καλύπτει ο Γιάννης Σορώτος.
Το όνομα Λένα Μαντά το συνάντησα εντελώς τυχαία πριν από τέσσερα χρόνια στη βιβλιοθήκη ενός μικρού σπιτιού στην Καστοριά. "Βαλς με δώδεκα θεούς". Με τη μανία που έχω για τα βιβλία αποφάσισα να διαβάσω κάθε βιβλίο της βιβλιοθήκης που δεν είχα διαβάσει. Φεύγοντας από εκεί αποφάσισα να κρατήσω ένα βιβλίο από όσα διάβασα στο διάστημα της πολύμηνης παραμονής μου. Το βιβλίο της Λένας Μαντά μπήκε στην τσάντα μου χωρίς δεύτερη σκέψη. Επέστρεψα στην Αθήνα και έψαξα να βρω και άλλα βιβλία της Μαντά. Κατηγορώ δημόσια πως έγινε η αιτία να ξενυχτήσω, να κλάψω, να προβληματιστώ. Όταν δε μου είχε μείνει "αδιάβαστος" τίτλος της, σκέφτηκα να την ψάξω στο διαδίκτυο. Την παρακολουθούσα μέσω του -τότε- δικού της blog. Κάποια στιγμή αποσύρθηκα και την έχασα. Τώρα που ξαναγύρισα οργανώνοντας αυτό που διαβάζετε, σκέφτηκα ότι ήξερα ποια πόρτα θα χτυπήσω. Και το ένστικτό μου με δικαίωσε. Η κυρία Λένα Μαντά είναι εδώ...
 |
Η Λένα Μαντά υπογράφει τα βιβλία της
για όλους όσους ήθελαν να τη γνωρίσουν από κοντά. |
Η ΣΥΖΥΓΟΣ ΚΑΙ Η ΜΗΤΕΡΑ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΛΕΝΑ...
Γνωρίζοντας ότι εκτός από τις συγγραφικές σας υποχρεώσεις είστε σύζυγος, μητέρα και γυναίκα, θα θέλαμε να μας πείτε πώς καταφέρνετε και οργανώνετε το χρόνο σας, ώστε να είστε σε όλα άψογη.
Δεν λέω ότι είμαι πάντα άψογη, αλλά προσπαθώ να συνδυάζω όλους τους ρόλους αξιολογώντας και βάζοντας προτεραιότητες. Είμαι πολύ οργανωτικό άτομο και αυτό με έχει βοηθήσει πολύ. Παράλληλα, όπως κάθε γυναίκα που θέλει να προλαβαίνει τα πάντα, έχω βρει από πού μπορώ να εξοικονομώ χρόνο και έχω μειώσει στο ελάχιστο τον ύπνο!
Συνηθίζεται οι εργαζόμενες μητέρες να νιώθουν ενοχές για το λίγο χρόνο που αφιερώνουν στα παιδιά τους. Ποια η άποψή σας επ' αυτού;
Είναι το μεγάλο λάθος που κάνουν οι εργαζόμενες μητέρες, όπως και οι χωρισμένοι γονείς. Διακατέχονται από ενοχικό σύνδρομο και κάνουν μεγαλύτερο κακό. Σημασία για τα παιδιά έχει η ποιότητα και όχι η ποσότητα. Ο χρόνος που αφιερώνουμε πρέπει να είναι επί της ουσίας. Το ιδανικό θα ήταν φυσικά να μην δουλεύει η γυναίκα, θεωρώ την αποστολή της ως μητέρα πολύ πιο σημαντική, αλλά στις παρούσες συνθήκες, αυτό είναι ανέφικτο. Έτσι λοιπόν, αφού η εργασία είναι μονόδρομος, οι ενοχές πρέπει να απαλειφθούν με την λογική που λέει: «Κάτι χάνεις κάτι κερδίζεις…»
Όντας συγγραφέας απαιτείται από εσάς αρκετός χρόνος για κάθε σας βιβλίο. Πόσο σημαντική είναι για εσάς η υποστήριξη της οικογένειάς σας σε κάθε νέο σας βήμα;
Ευτυχώς η οικογένειά μου καταλαβαίνει απόλυτα και το χρόνο που χρειάζεται, αλλά και τις «ειδικές» συνθήκες του μυαλού μου εκείνη την εποχή, όπως και την ευαίσθητη κατάσταση της ψυχής μου. Γίνομαι κυκλοθυμική και νευρική. Χωρίς τον άντρα μου και τα παιδιά μου και την πληρότητα που μου προσφέρουν, δεν νομίζω ότι θα μπορούσα να συνεχίσω να γράφω….
Είστε μία γυναίκα που φροντίζει τον εαυτό της. Ξοδεύετε πολύ χρόνο για την προσωπική σας περιποίηση;
Και εκεί επικρατεί οργάνωση! Υπάρχει ο κατάλληλος χρόνος (όχι πολύς) και για τον εαυτό μου. Δεν επισκέπτομαι τακτικά κομμωτήριο, δεν πηγαίνω σε ινστιτούτα, αλλά φροντίζω να διατηρώ καθαρό το δέρμα μου και να χρησιμοποιώ τα κατάλληλα προϊόντα για την περιποίησή του.
Μετά από μία απαιτητική μέρα ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να χαλαρώσετε;
Να καθίσω μαζί με τον άντρα μου να δούμε μαζί μια ταινία ή το ακόμα καλύτερο, να περάσουμε μαζί μια βραδιά σε κάποιο θέατρο. Είναι η μεγάλη μας αδυναμία και φροντίζουμε να παρακολουθούμε όσο πιο πολλές παραστάσεις μπορούμε κάθε σαιζόν.
Η ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑ ΜΑΝΤΑ
 |
Το εξώφυλλο του βιβλίου
"Το τελευταίο τσιγάρο". |
Τι είναι για εσάς η συγγραφή; Χόμπι ή επάγγελμα; Έχετε βγάλει λεφτά από τις πωλήσεις των βιβλίων σας;
Έχω πει πολλές φορές, ότι η συγγραφή δεν είναι επάγγελμα. Είναι τρέλα, είναι γλέντι, είναι πάθος, μεράκι και ψυχαναγκασμός. Έχει γέλιο, δάκρυ, πόνο και χαρά. Αλλά επάγγελμα δεν είναι! Για μένα προσωπικά είναι έρωτας…. Και από την στιγμή που δεν είναι επάγγελμα, το τελευταίο που με απασχολεί είναι τα χρήματα. Και με ενοχλεί όταν τοποθετείται το χρήμα ανάμεσα σε κάτι που δεν χωράει. Στον έρωτα, το χρήμα είναι καταστροφή…..
Τι είναι αυτό που σας εμπνέει, ώστε να γράψετε; Έχετε νιώσει ποτέ να φτάνετε σε τέλμα;
Η έμπνευση βρίσκεται στα πιο απίθανα μέρη και έρχεται εντελώς απροειδοποίητα, αλλά πάντα απαιτητική. Στα τόσα χρόνια που γράφω, δεν έχω αισθανθεί το μυαλό μου να μην συνεργάζεται, το αντίθετο μάλιστα, το νιώθω να σφύζει από ιδέες και το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούν να υλοποιηθούν όλες μαζί, όπως θα ήθελε εκείνο!
Εσείς προλαβαίνετε να διαβάσετε βιβλία; Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;
Το χειμώνα που γράφω, δεν διαβάζω τίποτα, ξεκουράζομαι λύνοντας σταυρόλεξα. Το καλοκαίρι όμως είμαι φανατική αναγνώστρια και φυσικά έχω συγγραφείς που αγαπώ και διαβάζω τα βιβλία τους με λαχτάρα. Έτσι λοιπόν παρακολουθώ την δουλειά της Καίτης Οικονόμου φανατικά, της Ελένης Τσαμαδού, της Πασχαλίας Τραυλού, της Φιλομήλας Λαπατά, της Αλκυόνης Παπαδάκη και πολλών άλλων. Να σημειώσετε ότι δεν διαβάζω ξένη λογοτεχνία ποτέ, θεωρώ ότι έχουμε καταπληκτικούς συγγραφείς που δεν έχουμε προλάβει να γνωρίσουμε.
Πόσο σημαντική είναι η χημεία ανάμεσα στο συγγραφέα και τον εκδοτικό οίκο που τον φιλοξενεί;
Όσο δεν μπορεί να φανταστεί κανείς, αν δεν το έχει ζήσει! Ο εκδότης σου είναι σαν τον πατέρα σου. Είναι αυτός που θα πιστέψει σε σένα, θα σε στηρίξει, θ’ αγκαλιάσει εσένα και τα παιδιά σου (τα βιβλία επί του προκειμένου) και γενικά είναι ο άνθρωπος που θέλεις να κοιτάς στα μάτια και να παίρνεις κουράγιο στα άσχημα ή να εισπράττεις την χαρά, στα καλά. Όταν πήρα το βραβείο ως Γυναίκα της χρονιάς 2009, στην κατηγορία συγγραφέας, είπα ανάμεσα στα άλλα, ότι χωρίς τον κ. Ψυχογιό δεν θα ήμουν η Μαντά και είναι κάτι που πιστεύω ακράδαντα. Αυτό νομίζω τα λέει όλα.
Μιλήστε μας λίγο για τα επόμενα επαγγελματικά σας βήματα.
Όπως είπα και πριν, για μένα η συγγραφή δεν είναι επάγγελμα. Μ’ αρέσει να σκέφτομαι τα βιβλία σαν καράβια που έχουν την δύναμη να ταξιδεύουν την ψυχή και το μυαλό μας. Με δεδομένη λοιπόν αυτή την άποψη, στο επόμενο βιβλίο, παίρνω τους αναγνώστες από το χέρι για να ταξιδέψουμε μαζί μέχρι την άκρη ενός ουράνιου τόξου και θα δούμε τι θ’ ανακαλύψουμε στην άκρη της πολύχρωμης κορδέλας του ουρανού…. Πιο πριν όμως και αυτό είναι πολύ σημαντικό για μένα και συγκεκριμένα στις 15 Νοεμβρίου κυκλοφορεί μια συλλογή διηγημάτων με τίτλο «Δεν μπορεί, θα στρώσει». Και λέω ότι είναι πολύ σημαντικό γιατί ο εκδότης μου κ. Ψυχογιός κι εγώ, παραιτηθήκαμε από τα δικαιώματά μας και έτσι όλα τα έσοδα από αυτό το βιβλίο θα πάνε να ενισχύσουν την κοινότητα του ΚΕΘΕΑ - Διάβαση στον αγώνα που δίνει κατά των ναρκωτικών. Θέλω να τονίσω, ότι ο κ. Ψυχογιός ανταποκρίθηκε στην ιδέα μου χωρίς δεύτερη σκέψη και διέθεσε τους ανθρώπους του για να δουλέψουν γι αυτό το βιβλίο, σε μια εποχή εξαιρετικά δύσκολη και αυτό με κάνει να είμαι ακόμα πιο περήφανη που ανήκω στο δυναμικό των εκδόσεων Ψυχογιός.
 |
"Δε μπορεί, θα στρώσει!"
Το νέο βιβλίο της Λένας Μαντά.
Όλα τα έσοδα θα διατεθούν στην ενίσχυση
της κοινότητας του ΚΕΘΕΑ. |
Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ
Απευθυνθήκαμε σε πολύ κόσμο για αυτή μας την προσπάθεια κι εσείς ανταποκριθήκατε αμέσως. Δε φοβηθήκατε την κατηγοριοποίηση λόγω της θεματολογίας του περιοδικού;
Δεν βλέπω πώς, μια συνέντευξη σ’ ένα περιοδικό, θα με κατηγοριοποιούσε! Και σε ποια κατηγορία θα με έβαζε; Και θέλω να ξεκαθαρίσω και κάτι ακόμα. Οι ομοφυλόφιλοι σε όλο τον κόσμο, έχουν δώσει πολύ μεγάλο αγώνα για να ενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο. Με τέτοια ερώτηση είναι σαν να κατηγοριοποιήστε από μόνοι σας, σαν να θέλετε να ξεχωρίσετε. Δεν μ’ αρέσει να βάζω ταμπέλες στους ανθρώπους με γνώμονα τις προτιμήσεις τους, το χρώμα τους, την γλώσσα που μιλάνε ή την θρησκεία τους. Πιστεύω στην αυτοδιάθεση. Επιπλέον με νοιάζει πολύ και μόνον αυτό: η ψυχή του ανθρώπου. Και επιλέγω να έχω γύρω μου ανθρώπους με ψυχή βαθιά, άσχετα απ’ οτιδήποτε άλλο!
Είστε μία διακεκριμένη συγγραφέας κι έχετε βραβευτεί για τη δουλειά σας. Έχετε λάβει μηνύματα θαυμασμού από ομοφυλόφιλους ανθρώπους; Πώς σας αντιμετωπίζουν;
Λαμβάνω καθημερινά εκατοντάδες μηνύματα. Κάποιοι μου γράφουν το επάγγελμά τους, κάποιοι άλλοι και την ηλικία τους, αλλά κανείς, σας διαβεβαιώνω, δεν μου αναφέρει τις σεξουαλικές του προτιμήσεις! Έτσι δεν γνωρίζω τη ζωή σ’ αυτόν τον τομέα του αποστολέα, αλλά δεν θα μ’ ενδιέφερε κιόλας. Γιατί όπως είπα, όποιο δρόμο και να έχεις επιλέξει, είσαι άνθρωπος με αισθήματα και ένα βιβλίο σ’ αυτά ακριβώς στοχεύει και με αυτά σαν κριτήριο οι άνθρωποι μου γράφουν.
Συμφωνείτε με την άποψη πολλών ότι η ελληνική κοινωνία δε στηρίζει τους ομοφυλόφιλους όσο οι κοινωνίες άλλων χωρών;
Η ελληνική κοινωνία νομίζω ότι έχει κάνει κάποια βήματα τα τελευταία χρόνια, είναι ίσως σίγουρα πιο πίσω από άλλες χώρες, αλλά κάτι χάνεις, κάτι κερδίζεις πάντα…. Έτσι πιστεύω. Οι γονείς δεν διώχνουν τα παιδιά τους μόλις κλείσουν τα 18, στηρίζουν την οικογένεια, οι γιαγιάδες ακόμα κρατούν τα εγγόνια τους γιατί οι γονείς δουλεύουν….. Δεν μπορούμε να τα θέλουμε όλα. Σε κάποια είμαστε παραδοσιακοί, σε κάποια προσπαθούμε να αποδεχτούμε την νέα κατάσταση.
Λέγεται ότι οι ομοφυλόφιλοι προκαλούν. Θεωρείτε ότι γίνεται κάποιο λάθος στον τρόπο που διεκδικούν κι υπερασπίζονται τα δικαιώματά τους;
Δεν θέλω να το γενικεύσω. Έχω δει και παρακολουθήσει συζητήσεις και στην τηλεόραση, όπου τα επιχειρήματα είναι τεκμηριωμένα και εκφράζονται με πολιτισμένο και ευγενικό τρόπο. Κάποιες άλλες φορές όμως, η προκλητικότητά ορισμένων μου θυμίζει το μένος κάθε μειονότητας που θεωρεί ότι καταπατώνται τα δικαιώματά της και τελικά με τον τρόπο που εκφράζεται χάνει το δίκιο της. Είμαι η πλέον αναρμόδια όμως να κρίνω γιατί όπως έλεγε η γιαγιά μου: «Όσα ξέρει ο νοικοκύρης….»
Εσείς είστε μητέρα. Τι γνώμη έχετε για τις ακραίες συμπεριφορές που έχουν κάποιοι γονείς, όταν ανακαλύψουν ότι το παιδί τους είναι gay;
Όταν τα παιδιά μου ήταν μικρά, θέλοντας να τους δείξω πόσο πολύ τα στηρίζω, τους έλεγα ότι και φόνο να κάνετε, ο πατέρας σας κι εγώ, θα είμαστε δίπλα σας…. Και το εννοούσα. Το παιδί σου είναι πάντα παιδί σου και αυτό δεν αλλάζει. Πόσο μάλλον αν έχει επιλέξει έναν δρόμο που εσύ δεν καταλαβαίνεις ή δεν συμφωνείς. Δεν υποκρίνομαι ότι κάτι τέτοιο δεν θα μας πλήγωνε πάρα πολύ, ούτε θέλω να παραστήσω την τόσο προοδευτική, αλλά θα έδινα μάχη με το περιβάλλον μου για να επιβάλλω όποιο από τα παιδιά μου είχε επιλέξει έναν σύντροφο του ίδιου φύλλου. Κατανοώ τον πανικό του γονιού, αλλά οι ακραίες συμπεριφορές, οδηγούν στο να χάσεις το παιδί σου για πάντα κι αυτό είναι για μένα τρομερό….
Η ομάδα του WEMEN και εγώ προσωπικά θέλουμε να ευχαριστήσουμε θερμά την κυρία Μαντά για την αμεσότητα με την οποία μας αντιμετώπισε και για τη ζεστασιά και την ασφάλεια που μας γέμισε η βοήθειά της σε αυτό το πρώτο μας βήμα. Να ευχαριστήσω, επίσης, την κυρία Πόπη Γαλάτουλα των εκδόσεων Ψυχογιός που συνεργάστηκε τόσο άψογα μαζί μας για να έχουμε στα χέρια μας τη συνέντευξη της κυρίας Μαντά και τις φωτογραφίες.
